De herverdeelde stad – Verandering in de bevolkingssamenstelling van Rotterdam zuid
Lees de publicatie hier
Er is in de periode 2010-2019 een toename van middengroepen in Rotterdam Zuid. Hierdoor wordt een van de doelen van het Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ), een meer evenwichtige bevolkingssamenstelling op Zuid, deels bereikt. Dit blijkt uit het onderzoek van socioloog Gijs Custers van de Erasmus Universiteit Rotterdam dat in opdracht van het NPRZ is uitgevoerd in samenwerking met Kenniswerkplaats Leefbare Wijken. De presentatie van de uitkomsten is op 9 maart in aanwezigheid van de Rotterdamse wethouder Moti.
Eén van de doelstellingen van het NPRZ is om een meer evenwichtige bevolkingssamenstelling op Rotterdam Zuid te realiseren. Mede door gebrek aan aantrekkelijke woningen vertrekken sociale stijgers te vaak en zijn nieuwkomers van buiten minder geneigd er te gaan wonen. Dit onderzoek beschrijft of de bevolkingssamenstelling tussen 2010 en 2019 is veranderd waarbij met name is gekeken naar de middengroepen
Custers heeft via een veelzijdige indeling van sociale groepen gekeken naar wie waar woont op Zuid. Deze groepen zijn ingedeeld naar economische kenmerken zoals inkomen en vermogen maar ook naar culturele kenmerken zoals opleiding en cultuurparticipatie. Verder is gekeken naar sociale kenmerken, bijvoorbeeld of mensen een netwerk hebben en sociale steun van hun omgeving ontvangen. Het onderzoek benoemt zeven groepen waaronder één bovenlaag, vier middengroepen en twee lagere groepen: de verbonden lagere groep en het ‘precariaat’ (weinig economisch, cultureel en sociaal kapitaal)).
Stijgend opleidingsniveau en andere woningvoorraad
De veranderingen in de bevolkingssamenstelling van Rotterdam zijn te verklaren door het stijgende opleidingsniveau in de stad, ontwikkelingen op de arbeidsmarkt zoals meer banen op hoog beroepsniveau, en veranderingen in de woningvoorraad waardoor er minder corporatiebezit is en meer particuliere huur.
Uit het onderzoek blijkt dat het gezamenlijk aandeel van de vier middengroepen op Zuid toe neemt. De middengroepen en de gevestigde bovenlaag in de rest van de stad zijn echter meer gegroeid. Van alle type middengroepen is vooral de ‘culturele middengroep’ gegroeid. Deze groep heeft veel cultureel kapitaal, maar ook bovengemiddeld economisch en sociaal kapitaal. Ook de ‘opkomende middengroep’ is toegenomen. Een deel van deze groep heeft potentie om sociaal te stijgen vanwege hun relatief jonge leeftijd, opleidingsniveau en sociaal kapitaal. Van de lagere groepen groeit het ‘precariaat’ op Zuid (wat erop duidt dat het aandeel kwetsbare bewoners hier tevens toeneemt).
Verschillen tussen buurten
Binnen Rotterdam Zuid zijn er grote verschillen qua bevolking tussen de oeverzijde buurten, de focuswijken en de tuinsteden. In de oeverzijde buurten wonen vooral de gevestigde bovenlaag en culturele middengroep. In de focuswijken wonen voornamelijk de opkomende middengroep en het ‘precariaat’.