Kansen en obstakels voor veerkracht

Download het rapport Kansen en obstakels voor veerkracht

Veerkracht (resilience) is het nieuwe toverwoord over hoe we moeten omgaan met de acute gevolgen van complexe ontwikkelingen zoals klimaatverandering, digitalisering, de transformatie van de verzorgingsstaat en immigratie. Veerkrachtige mensen en gemeenschappen zijn in staat om op zulke schokken en veranderingen te anticiperen en zich aan te passen, mee te bewegen of zelfs te transformeren. De Veldacademie deed samen met Rotterdamse sociologiestudenten onderzoek over hoe veerkracht werkt in de praktijk van Rotterdamse buurten en welke hulpbronnen daarbij belangrijk zijn. Uit de casussen over institutionele verandering en internationale migratie blijkt dat zowel bindend als overbruggend (groepsoverstijgend) kapitaal bijdragen aan veerkracht. De relaties tussen deze factoren zijn echter niet eenduidig. Bindend sociaal kapitaal kan veerkracht ook in de weg staan en overbruggend kapitaal kan het vertrouwen binnen een groep verminderen, wat ongunstig is voor toekomstige veerkracht. Ook “connectiekapitaal” (relaties met poortwachters) kan het veerkrachtig handelen van gemeenschappen zowel bevorderen als belemmeren. Poortwachters ondersteunen bewoners, maar kunnen eisen stellen, wat de autonomie beperkt. Die is essentieel voor zelforganisatie. Vertrouwen en invloed hebben op de besluitvorming zijn daarom belangrijke condities voor veerkracht